Houden van iemand met een paniekstoornis is best wel lastig. Vooral als je niet weet hoe je moet helpen tijdens een paniekaanval. Je voelt je misschien hulpeloos en wil de ander niet zien lijden. Je bent daar echt niet alleen in. Mijn vriend en ik staan nog vaak genoeg voor deze uitdaging. Samen praten we vaak over hoe hij mij kan helpen, maar ook hoe ik hem kan helpen in die situatie. Niet geheel onbelangrijk. In deze blog geef ik jou tips voor hoe je iemand met een paniekaanval kunt helpen vanuit onze eigen ervaring. En vooral ook hoe je niet helpt. Doe er je voordeel mee!
Wat er gebeurd bij een paniekaanval
Voor je snapt hoe je kunt helpen, leg ik eerst uit wat een paniekaanval is en hoe het voelt. Voor mensen met een paniekstoornis kan het misschien triggeren. Lees dan gerust door bij het volgende kopje.
Als ik een paniekaanval heb, dan ben ik doods- en doodsbang. De angst grijpt me naar de keel en ik ga zwaarder ademen. Mijn gedachten gaan op standje turbo door de adrenaline. Ik krijg het eerst ijskoud en dan bloedheet. Mijn zweetklieren draaien overuren. Ik begin te trillen en kan niet meer goed nadenken en praten. Vaak word ik ook misselijk en krijg ik diarree (sorry, tmi). Als het echt doorslaat, moet ik ook overgeven. Ik heb het gevoel dat ik weg moet rennen uit mijn eigen lichaam. Er dreigt (meestal) geen echt gevaar. Dit speelt zich intern af. Dat weet ik, maar ik kan het niet stoppen. Alles wat ik wil is dat die verlammende angst ophoudt.
Lees hier verder als je de trigger over wil slaan!
Tips: Wat kun je doen om te helpen?
Vaak niet zoveel. Dit speelt zich echt intern af en zal vanzelf af moeten zwakken. Er is geen trucje waardoor die adrenaline verdwijnt. Toch heb ik een aantal tips die ik je mee kan geven:
- Blijf zelf kalm. Als jij gaat stressen over de paniek, dan raak de ander verder in paniek. Dan denkt die misschien: OHJEE IK HEB PANIEK!! EN NU?! Dat moet je niet willen. Blijf rustig. Het gaat weer weg.
- Vraag wat je kunt doen. Niet vragen of, maar specifiek wat. Dan stel je een open vraag en dan krijg je een specifieke hulpvraag. Soms zal het antwoord zijn: niets. Soms is er een behoefte die je kunt vervullen. Dit is per persoon verschillend.
- Ga niet zelf invullen wat de ander wil. Luister! Beeld je in. Je hebt het gevoel te moeten rennen voor een onzichtbaar monster in je hoofd en iemand zegt: ga maar even rustig zitten. Of: je bent kotsmisselijk van de angst en iemand drukt je een glas water en een koekje in de hand. Niet ideaal, toch?
- Onthoud dat het niet jouw fout is. Want dat is het niet. Het zijn onze hersenen die extreem reageren.
- Accepteer dat je soms niets kunt doen. Soms help je iemand door gewoon te doen alsof alles normaal is. Dan ben jij een steady persoon waar wij op kunnen focussen. Dat helpt mij vaak om me uit de paniekcirkel te trekken.
Wat je vooral niet moet doen?
- het wegwuiven
- zelf in de paniek raken
- iemand dwingen om te praten
- 1000 oplossingen aanbieden
- doen alsof de trigger onzin was
- lachen
- ons aanstellers noemen
Praat erover
Praten over de paniek helpt om te leren herkennen wanneer iemand een paniekaanval heeft. Je gaat het leren herkennen. Wie weet kom je samen zelfs tot inzichten. Belangrijk hierbij is om te onthouden dat jij het nooit schuld bent, zelfs al ben je onderdeel van een trigger. Luister zonder het op jezelf te betrekken. De echte trigger ligt vaak dieper dan je denkt.
Praten kun je het beste doen als de paniekaanval voorbij is. Dan denkt de ander ook weer helder. Onder woorden brengen wat er aan de hand was is dan een stuk makkelijker. Je kunt dan samen ook brainstormen over manieren waarop jij kunt helpen.
Ik hoop dat je hier als bystander wat aan hebt. Het is en blijft als geliefde van iemand met zo’n mentale problemen altijd lastig. Je kunt niet veel meer doen dan er voor ons zijn. Dat is vaak echt genoeg. Als je vragen hebt mag je altijd een comment achter laten of mij een DM sturen op Instagram (@projectlorin).