Vorige week had ik de eerste van twee intakes voor schematherapie. Alleen een intake, en toch voelt het alsof er een aardverschuiving in mijn hoofd heeft plaatsgevonden. Sinds dat eerste gesprek is de kritische stem in mijn hoofd actiever – en gemener – dan ooit. Ik pieker, twijfel aan mezelf en merk dat de innerlijke strijd die ik 24/7 voer nog heftiger is geworden. In één woord: vermoeiend (understatement).

Bewust onbekwaam

Blijkbaar ben ik nu ineens bewust onbekwaam geworden. Dat is die fase waarin je je heel bewust bent van wat er fout gaat – zoals die gemene Gerda in je hoofd de baas laten zijn – maar er nog niets mee kan. Door die eerste intake ben ik me zó bewust geworden van sommige (denk)patronen, dat het me nog meer energie kost. Ik wil er iets mee, maar kán er niets mee. Dit zorgt er dus voor dat de piekermachine op volle capaciteit draait in mijn hoofd. Gerda is feest aan het vieren daarbinnen. Het voelt alsof ik nu ineens weer een kast moet opentrekken die ik met al z’n inhoud verschoven had naar de krochten van mijn bestaan. Hij staat vol in de schijnwerpers, met alle lelijke en vervelende inhoud. Ik wil er niet naar kijken. Laat staan het open maken. Maar ik moet wel, want dat is precies het punt. Je kan niet groeien als mens als je al je schaduwkanten negeert. 

Gerda, de innerlijke tiran

Vaak gebruiken mensen de term ‘innerlijke criticus’, maar ik ga toch echt een stapje verder en noem mijn stem liever Gerda, de innerlijke tiran. Bij alles wat ik zeg of doe heeft ze kritiek. Gerda geeft me zelfs een rot gevoel over hoe ik loop, kijk en adem. De hele dag doet ze neerbuigend over mijn hele ‘zijn’. 24/7 heb ik het gevoel anderen tot last te zijn en dat niemand mij mag, dat ik maar beter weg kan gaan. Alleen in het hoekje van het kantoor kan gaan zitten, want tja: wie wil Lorin er nou bij hebben? Lorin is luid, irritant, stelt zich aan, heeft altijd wel wat of altijd wel iets ook gehad. Dagenlang kan ik piekeren of die ene zin die ik tegen een collega zei. Aan het eind van de werkweek was ik dan ook gewoon een hoopje tranen. Niet omdat er specifiek iets naars gebeurt was, maar omdat mijn hoofd meer een donker slachtveld was geworden en ik niet meer het gevoel had het aan te kunnen.

Omgaan met bewuste onbekwaamheid – en Gerda de tiran

Gerda uitzetten kan ik niet. Nee, kan ik nu nog niet. Hoe ga ik er dan nu mee om? Want ik moet er wel wat mee in de tussentijd, anders lig ik straks alleen nog maar te janken in mijn bed. En dat, lieve vrienden, laten wij niet gebeuren. Het is oké om even in die modder te gaan zitten en een zwembad vol te janken, want dat lucht op. Wat niet zo oké is, is niet meer opstaan en wachten tot het vanzelf weggaat. Die modder trekt in je kleren. Je krijgt het koud. Je wordt steeds zieker. Hoe moet je er dan nog uit? Juist. Dat is kapót lastig. Dat willen we niet! Wat ik doe om toch overeind te blijven is goed voor mezelf zorgen. Op dit moment was dat alles cancellen wat ik aan plannen had en mijn hoofd laten bepalen wat we gaan doen. Niets moest. Geen huishouden. Wil ik de hele dag in bed haken en film kijken met een zak chips? Dan doe ik dat. Heb ik zin om een kast te ordenen? Dan doe ik dat! Op die manier vul ik op dit moment mijn batterij aan. Het lost niet structureel het probleem op waar ik mee deal, maar dat hoeft ook niet. Het gaat er nu om dat ik er niet aan onderdoor ga en straks vol voor de schematherapie kan gaan. 

Gerda, whatch your back

Dit was natuurlijk pas de eerste intake. Eén gesprek. Als dit is hoe intens een intake kan zijn op dit onderwerp, dan ben ik toch wel licht nerveus voor het komende traject. Daar is niets mis mee. Die nervositeit laat eigenlijk gewoon zien dat het niet zomaar iets is wat ik ga doen. De volle kast staat in de spotlight. Nu is het aan mij om het deurtje van het slot te halen en alles er één voor één uit te halen, bekijken wat het met me doet en om te bepalen of het blijft.  Ik weet nog niet hoe ik ermee moet omgaan. Ik weet alleen dat ik het aan wil kijken. Voor nu vind ik het al een hele stap dat ik eraan begin en dat ook durf. Misschien is dat wat bewust onbekwaam zijn echt betekent: durven toegeven dat je iets nog niet kan – en toch blijven proberen.

Herken jij dit gevoel? De innerlijke strijd, het gepieker, het besef dat er werk aan de winkel is maar nog niet weten hoe? Dan ben je niet alleen. Laat het me weten in de reacties of een DM – ik hoor graag van je!