Plannen moeilijk? Wel nee! Je hebt waarschijnlijk nooit een goed systeem ervoor gehad, of hebt alleen maar methodes van anderen geprobeerd. Dat terwijl een planning die bij je past toch echt kan helpen bij je ADHD. Plannen zorgt voor meer structuur en houvast, iets waar je met ADHD vaak behoefte aan hebt. Ik had het geluk dat ik in de brugklas heb leren plannen en daar heb ik echt veel profijt van gehad! Dat gun ik jou ook. Daarom deel ik in deze blog mijn methodes en inzichten.

Waarom is plannen belangrijk?

Voor we beginnen aan het praktische deel – waar je best naartoe mag scrollen – is de ‘waarom’ ook erg belangrijk. ADHD vraagt vaak om een intrinsieke motivatie: een reden die vanuit jouzelf komt en je motiveert om iets te doen. Bij mij is die intrinsieke motivatie bij plannen dat ik weet hoe fijn het is om op te staan en te weten wat ik wilde doen. Het geeft me ook rust, omdat ik weet dat ik niet alles zelf hoef te onthouden. Plannen helpt je om:

• Duidelijkheid te scheppen: Je weet waar je aan toe bent.
• Prioriteiten te stellen: Door het plannen ga je nadenken wat op welk moment belangrijk is.
• Productiviteit verhogen: Je hebt een structuur en die helpt om dingen gedaan te krijgen.
• Rust in je hoofd: Je hoeft niet alles meer te onthouden. Focus je op één taak en vergeet de rest, die staat toch op papier. 
• Tijd voor jezelf te creëren: Door de structuur houd je meer energie en tijd over voor jezelf en leuke dingen.

Hoe begin je met plannen?

Je begint met plannen door een medium te vinden dat bij je past. Met een medium bedoel ik: iets om je planning in te zetten. Dat kan een digitale agenda zijn, zoals Google of Outlook, maar ook een papieren. Beide hebben voordelen en de één is niet beter dan de ander. Ik gebruik ze bijvoorbeeld allebei, maar allebei op een andere manier. De digitale agenda is voor het onthouden van afspraken en delen van mijn overkoepelende planning met mijn vriend, maar ook voor ad hoc taken onthouden (‘Hey Google! Zet een reminder om 16:00 dat ik de was moet ophangen!). Mijn papieren agenda is voor meer gedetailleerdere planning. Zo heeft mijn agenda een urenaanduiding per dag. Als ik iets ga doen, reserveer ik dus de tijd die daarvoor nodig is door een blokje te tekenen. Dat geeft mij een visueel overzicht van hoe lang iets duurt en hoeveel tijd ik over heb.

Hoe maak je een planning?

Een planning maken lijkt heel moeilijk, maar als je eenmaal de smaak te pakken hebt gaat dat vanzelf. Mijn stappenplan is als volgt:

• Reserveer tijd voor plannen in je agenda. Anders ga je het vergeten! In het begin had ik een uur, nu ben ik met 10-20 minuten klaar
• Zet je vaste afspraken in je agenda, met eventuele reistijd erbij. Dit kun je niet flexibel maken. Dat zijn bijvoorbeeld je werktijden, afspraken met de fysio of zoals bij mij: balletlessen.
• Maak tijd voor het huishouden. En heb je geen idee hoe lang iets duurt? Reserveer dan meer tijd dan je denkt nodig te hebben. Gaandeweg leer je vanzelf hoe lang het schoonmaken van je badkamer duurt of hoeveel tijd je moet hebben voor je weekboodschappen.
• Plan tijd voor jezelf. Wanneer ga je aan die hobby werken? Heel belangrijk! Je kan dit ook doen door bijvoorbeeld een dag of middag bewust leeg te laten. Lekker ‘wel zien’ wat je die dag doet.

Tips voor plannen

Na jaren zelf wekelijks te plannen, heb ik natuurlijk een aantal tips voor je. Komen ze:

Tip 1: Plan niet teveel!

Dit is echt dé valkuil. Doordat je door ADHD vaak een minder goed tijdsbesef hebt, plan je al snel teveel voor de tijd die je hebt. Ik wil bijvoorbeeld altijd graag het hele huishouden doen, dan nog helemaal in bad, een rondje lopen, mijn nagels lakken én een hobby doen. Dat lukt nóóit, dus ik plan 3 huishoudelijke taken op een dag. Nou kan ik dan ook makkelijker, want ik heb een partner die meehelpt. Heb je die niet? Dan kun je het verdelen over twee dagen. 

Tip 2: Probeer methodes uit

Papieren agenda? Alleen to do lijstjes? Digitale agenda? Voor iedereen werkt er iets anders. Werkt het niet? Vraag jezelf dan waarom niet. Vergeet je de digitale agenda? Zet dan een widget op je homescreen of ga toch voor een papieren agenda. En extra tip: koop dan niet meteen eentje van 20 euro, maar ga voor een simpele. Als het toch niets is voel je je minder schuldig. 

Tip 3: Wees flexibel

Dit is denk ik een hele belangrijke. Je kan namelijk nog zo’n mooie planning hebben, maar soms gooit het leven een curveball en loopt het in de soep. Je wordt ziek, je hebt écht geen zin of er komen gewoon andere (belangrijke) dingen tussendoor. Wees dan flexibel. Ik doe dat door een planning te maken met potlood. Als het een chaos wordt, kan ik altijd de gum pakken en éven die planning opnieuw maken. Even ademhalen en door, zeg maar. 

Wees lief voor jezelf

Leren plannen is ook eraan wennen dat het er is. Verwacht niet van jezelf dat je elke dag helemaal enthousiast aan die planning denkt. Ik vergeet het ook wel eens, hoor! En soms loopt je planning in de soep, tja. Kan. Wat mij helpt is om te onthouden dat ik niet zo zwart-wit moet denken: dat ik de ene dag mijn planning compleet vergeet, betekend niet dat ik ‘m de dag erna niet weer erbij mag pakken. Dan is niet ineens alle hoop verloren! Een gewoonte bouw je niet op door het perfect te doen, maar door juist het weer op te pakken als je het even vergeet. Snappie? Ik heb nog veel meer methodes om orde in je chaos te brengen, maar deze blog is al een informatiebom! Ik vraag me wel oprecht af of jullie hier iets aan hebben, laat het me dus vooral weten in een comment. Vragen of requests voor volgende blogs zijn natuurlijk altijd welkom. Veel succes met plannen!

Liefs!